PROFESYONEL FUTBOLCU SÖZLEŞMELERİNİN KENDİLİĞİNDEN SONA ERMESİ VE SONUÇLARI

Profesyonel futbolcu sözleşmeleri; hukuki statüsü bakımından iş sözleşmesi konumunda olan, profesyonel futbolcu ve spor kulüpleri tarafından imzalanan ve taraflara karşılıklı sorumluluklar yükleyerek borç ilişkisi oluşturan rızai sözleşmelerdir. Bu sözleşmeler kendiliğinden yahut tarafların iradesiyle sona ermektedir.

Kendiliğinden sona ermesi hali; sözleşmenin vadesinin dolması, futbolcunun ölümü, futbol kulübünün kurumsallığının sona ermesi veya iflası, imkânsızlık hali veya sözleşme kapsamında belirlenen bozucu şartların gerçekleşmesi durumunda söz konusu olur.[1]

Profesyonel futbolcu sözleşmeleri, futbol sezonunun başlangıç ve bitiş tarihlerine (31 Mayıs) göre düzenlenmektedir. Bu sözleşmeler için TFF talimatlarına göre, beş yıllık bir azami süre belirlenmiştir.² Sözleşmede; taraflara opsiyon hakkı tanındığı beyan edilmediği takdirde, sözleşmenin uzaması söz konusu değildir. Bu sözleşmeler, herhangi bir ihtar gerekmeksizin sürenin bitiminde kendiliğinden son bulacaktır.

Bu sözleşmelerin kendiliğinden sona ermeleri ölüm sebebiyle olabilmektedir. Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde, gerçek kişi konumunda olan futbolcunun ölümü bu sözleşmeyi kendiliğinden sonlandırabiliyorken; tüzel kişi olarak nitelendirilen kulüp için böyle bir durum mümkün değildir. Bu durumda TBK’deki düzenlemeler esas alınacaktır. Ölüm dışında, futbolcu için “gaiplik” durumu ve ölüm karinesi sebebiyle ölmüş sayılma durumu varsa sözleşme yine kendiliğinden sona ermiş olacaktır.

Çoğunlukla anonim şirket olarak nitelendirilen ve tüzel bir kişiliğe sahip olan futbol kulüpleri, bazı özel ve genel haller sonucu tüzel kişi kimliğini kaybedebilmektedir. Tüzel kişiliğin sona ermesi anonim şirketlerde, tasfiye sonunda gerçekleşir. Bu durumda sözleşmeyi kendiliğinden sona erdiren sebepler arasında sayılmaktadır. Ancak, profesyonel futbolcu sözleşmesinin devamı durumu anonim şirketin tasfiye sürecinde, şirkete olumlu açıdan fayda sağlıyorsa, futbolcu sözleşme kapsamında faaliyetini sürdürebilir.

İmkânsızlık durumu da sözleşmeyi kendiliğinden sona erdiren bir sebeptir. İmkânsızlık, bazı özelliklerine göre ayrımlara tabii tutulmuştur. Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde bu ayrım, sözleşmenin kurulduğu ana göre yapılmaktadır. Sözleşmenin kurulmasından sonra ortaya çıkan kusursuz ifa imkansızlığı, sözleşmeyi geçersiz kılmaz; sözleşmenin kendiliğinden sona ermesi sonucunu doğurur. TBK madde 136’da ifa imkansızlığı düzenlenmiştir. Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde, asli borç kulübün ücret ödemesidir. Dolayısıyla kulüp açısından ifa imkânsız bir hale gelemez.

Profesyonel futbolcu sözleşmeleri, son olarak sözleşmede belirtilen bozucu şartların gerçekleşmesi halinde kendiliğinden son bulabilir. Sözleşmede aksi belirtilmediği halde, bu bozucu şart gerçekleştiğinde hükümlerin ortadan kalkması ileriye doğru sonuç doğurur. Bozucu şart, sözleşmedeki tarafların durumlarının değişkenliği ve belirsizliği söz konusu olduğunda gündeme gelir. Bu sözleşme tipi için bozucu şart dışında, geciktirici şart da sözleşmelere eklenebilmektedir.